Koelsysteem, Koelventilator probleem

(Auteurs: Jos Gijbels en Bert Meijerink)


Algemeen

Mocht de koelventilator van uw K-serie niet goed functioneren dan kunt u in onderstaand artikel van Jos Gijbels lezen hoe hij dit probleem in zijn geval heeft opgelost.

Jos heeft een K100 uit 1984 voorzien van een Levassoir kuip (zie foto 1 en foto 2). Dit artikel is echter ook goed te gebruiken voor alle motoren uit de K-serie tot aan de K1200. Het koelsysteem met het bijbehorende elektrische systeem is voor bovengenoemde typen namelijk op een enkel detail na identiek.

Bij deze wil ik Jos dan ook bedanken voor het schrijven en beschikbaar stellen van het artikel en de genomen moeite.


Hallo,

Ik had de moto gekocht met een elektrisch probleempje, namelijk dat de koelventilator (foto 3) continue draaide dus ook bij een koude motor.

De eerste gedachte ging er naar uit om de temperatuursensor (foto 4) en de verbindingen hiervan te controleren om te zien of het probleem hier ergens zat.

Door de inlaatbocht van de luchtfilter af te nemen kon ik net bij de temperatuursensor komen. Op beide connecties werd 2,7 Kohm gemeten, wat perfect overeen kwam met Marco Stubenitsky's karakteristiek bij die temperatuur. (Meer informatie over de temperatuursensor kunt u trouwens vinden in het artikel van Marco Stubenitsky op deze Website onder Sleutelen -> Elektrisch -> Motortemperatuursensor K75/K100 testen.)

Vooraleer mijn meetprobe er op te zetten had ik de stekkerpennen van de temperatuursensor proper gemaakt. Ik kon er met mijn bus contactcleaner niet bij maar ik had er een nagelvijl bij genomen (je kent ze wel, een plat houten stokje zoals van een ijsco, maar wat langer en aan één kant met fijn schuurpapier beplakt, andere kant wat groffer). De voorkant hiervan wat smaller geslepen tot de breedte van de stekker en dat werkte prima, blinkende stekkerpennen na wat schuren!

Het vrouwelijke contact van de stekker zag er ook niet al te proper uit. In plaats van er met een smalle schroevendraaier in de stekker te peuteren (Deze schroevendraaiers zijn toch nog tamelijk dik is, met kans dat je de ’spankracht’ uit de stekker haalt door deze te ver uit elkaar drukken) had ik een klein ijzerzaagblaadje (van die minizaagjes, de lengte van een hand) genomen. Hiervan had ik één uiteinde over een lengte van 2 cm tot de breedte van een stekkerpen geslepen. Samen met wat contactcleaner wat peuteren in de stekker tot ook dit weer in orde was. Hierna heb ik de stekker weer teruggeplaatst.

Hierna de motormanagementstekker er uitgetrokken, (massaverbinding van de batterij eerst afkoppelen). Alleen blinkende contactente zien dus dit was in orde. Wel nog snel het temperatuurcontact nummer 10 nagemeten, 2,7 Kohm. Pico bello dus.
Alles daarna terug in elkaar gezet en de motor gestart. Hij draaide als een zonnetje, koud stationair nog beter dan voorheen en het belangrijkste...geen draaiende koelventilator meer!! Ook het alarmlampje van de te hoge temperatuur, dat ook af en toe wat mee flikkerde, bleef nu uit.

Als laatste heb ik de moto tijdens een (warme) test ook willen starten met de stekker van de temperatuursensor er uitgetrokken. Dat lukte niet, hij kreeg te veel benzine en de stekker moest er weer terug op. Dus goed aanslaan bij een warme motor is ook al een indicatie dat je temperatuursensor in orde is. Of er moet maar één helft van de temperatuursensor defect zijn, maar dat heb ik nog niet gehoord. Dat de stekkers zuiver zijn is natuurlijk een eerste vereiste.

Maar helaas, het probleem bleek later niet geheel opgelost. Er moest nog een vervolgaktie ondernomen worden. Wat ik toen gedaan heb en hoe het probleem is opgelost kunt u hieronder lezen.

Enige tijd na de bovenste handelingen liet ik namelijk mijn moto eens warmdraaien en bij +/- 190 ohm op de NTC sloeg de koelventilator netjes aan en na enkele minuutjes weer af. Na zo’n kwartiertje echter, helaas, kreeg hij weer rare kuren. Met draaiende koelventilator ging plots het hoge temperatuur lampje eerst zwak en daarna steeds sterker branden alhoewel de watertemperatuur ondertussen al was gezakt en de NTC al was gestegen tot 280 ohm.

In dit stadium heb ik dan ook onderzocht of het temperatuurrelais te testen was. De resultaten kunt u lezen op deze Website onder Sleutelen -> Elektrisch -> Temperatuurrelais testen.

Tijdens een uitgeregend dagje heb ik het probleem met de koelventilator eens deftig aangepakt. Het heeft me wel een paar uur zoeken en testen gekost, maar dat is nu net de fun! En het is opgelost.

Het uiteindelijke probleem bleek te zitten in de draad die van de temperatuursensor komt. Deze was doorgeschuurd en lag aan de massa. Wat me een beetje op het verkeerde been had gezet was dat de draad niet altijd aan de massa lag en altijd een zekere weerstand had.

Ik ben begonnen met de benzinetank er af te nemen, (Zie ook op deze Website onder Sleutelen -> tank -> verwijderen) temperatuur-relais losgeschroefd, stekker eruit, meten op de draad komende sensor (E gemerkt): 2,7 Kohm, wat perfect is voor een koude motor.

Het temperatuurrelais heb ik echter niet los getest maar toch op de moto. Hiertoe heb ik met stukjes draad van +/- 30 cm en platte stekkertjes een ‘verlengkabel’ gemaakt en deze tussen het temperatuur-relais en zijn connector geplaatst zodat ik de tank kon terug plaatsen en temperatuur-relais op het zadel kon leggen.

Motor gestart en alles was in orde. Na 10 minuten springt de koelventilator bij en na nog een 5-tal keer af en aan, blijft de koelventilator weer continu draaien.

Omdat ik nu echter aan alle contacten kon meten, kon ik het zakken van de weerstand nu netjes volgen. (je moet wel het draadje van de temperatuursensor van temperatuurrelais trekken als je meet want anders krijg je een valse meting die in mijn geval rond de 450 ohm bleef hangen.)

Rond de 195 ohm sloeg de koelventilator aan en bij 205 a 210 ohm sloeg hij weer af. Die laatste keer echter bleef de weerstand wegzakken (met draaiende koelventilator die enkel stilviel als ik het draadje lostrok om snel te kunnenmeten). Eerst naar 170 ohm, waarbij het waarschuwingslampje aanging, daarna verder wegzakkend tot honderd en zelfs 50 ohm.

Sensor dan toch kapot? Motor gestopt, stekker van temperatuursensor gehaald (met lange handschoen aan, 't was heet!) en deze gemeten: 270 ohm. Echter op draad aan temperatuurrelais was nog steeds 50 ohm te meten. Dit had echter oneindig moeten zijn want de temperatuursensor was nog steeds afgekoppeld.

Ja, toen begon het te dagen natuurlijk! De draad moest nog ergens aan de massa liggen. Zolang die (ongewilde) massaverbinding een weerstand had boven trigger-weerstand van +/- 200 ohm om het temperatuur-relais te schakelen was er niks aan de hand. Zakte die eronder (door trillingen en warmte) dan werd de sensor ge-bypast.

De draad bleek doorgeschuurd waar de hoofdbundel uit de relaisbak komt en onder de dwarsverbinding van het frame doorgaat. (Nauwe doorgang tussen frame en luchtfilterhuis.) De bundel is in zwart isolatielint gewikkeld en daarbovenop ligt het groenpaarse draadje van de sensor, en dan is er een tweede lintlaag aangebracht.

Dat draadje is natuurlijk het eerste wat doorschuurt tegen die dwarsbuis. Het is bijna niet te zien want die bundel lijkt daar wel vastgegoten. Maar met veel moeite heb ik hem een centimeter of twee vooruit kunnen trekken, met bijna alle spanbandjes losgeknipt! (Wel voorzichtig zijn dat je in de relaisbak geen draden lostrekt!)

Dus aan allen met een vroege K-100: schuif preventief een stuk rubber (ik heb teflon gebruikt) tussen die bundel en de dwarsbuis, op die plaats zit namelijk ook een lasribbel want de centrale buis die van het balhoofd komt is daar vastgelast.

K-groeten uit België,

Jos Gijbels

Vergroting: druk op de linker muis toets.

Foto 1

 

Vergroting: druk op de linker muis toets.

Foto 2

 

Vergroting: druk op de linker muis toets.

Foto 3

 

Vergroting: druk op de linker muis toets.

Foto 4


Artikel: ©Jos Gijbels 2006 en Bert Meijerink 2006